Stress we kennen het allemaal. Iedereen heeft wel eens examenstress gevoeld of spanning-stress als je zeker weet dat je alleen thuis bent en je toch ‘wat’ hoort. Op zo’n momenten gaat je hartslag omhoog, span je je spieren aan, krijg je het warm en ben je zeer alert. Deze gevolgen van stress duren maar kort, ze verdwijnen na 30 minuten, mits je lichaam in balans is.
Remmen en gas geven
Stress en ontspanning dienen elkaar als vanzelf af te wisselen, maar als je lichaam uit balans is dan blijf je langer dan gewenst in de stressmodus staan. Om stress en ontspanning te reguleren heeft het lichaam een ‘gaspedaal’ (sympathicus) en een ‘rempedaal’ (parasympathicus).
Het sympathisch systeem (gaspedaal) is een verdedigingsmechanisme dat aanslaat wanneer er hevige angst, stress of acuut gevaar dreigt. Op dat moment wordt ‘het gaspedaal’ ingedrukt, je lichaam bereid zich voor op vluchten of vechten. Het lichaam maakt dan grote hoeveelheden adrenaline en cortisol aan (stresshormonen). Als het gevaar is geweken, kan ‘het rempedaal’ zijn werk gaan doen. De parasympathicus geeft een seintje om endorfines en dopamine (neurotransmitters) te produceren zodat de rust kan wederkeren.
In een gezond lichaam zijn het gaspedaal (aktie) en rempedaal (ontspanning) met elkaar in balans en het gevolg is dat stress en rust elkaar goed afwisselen.
Disbalans
Wanneer er sprake is van langdurige stress in het lichaam ontstaat er een disbalans en blijft het gaspedaal vast hangen, de sympathicus is dan te overactief. Als jij merkt dat je al langere tijd een gevoel van onrust en opgejaagdheid hebt, dan kan het zijn dat je gas- en rempedaal niet meer goed samenwerken. Je lichaam maakt dan onnodig grote hoeveelheden adrenaline en cortisol aan, wat op langere termijn zeer schadelijk kan zijn voor je. Als je geen aktie onderneemt om stress te verlagen dan kan dit uiteindelijk een burn-out of een depressie als gevolg hebben.
Herkenbaar?
Je wordt ‘s morgens wakker en bent nog zo moe, want gisterenavond kon je bijna niet in slaap komen. Het liefste blijf je nog even liggen, meestal doe je dat ook en ga je nog lekker snoozen. Met een kop koffie in de hand wordt je langzaam maar zeker wakker. Pffff je bent niet vooruit te branden, maar je doet je best om de dag door te komen. Je sleept je met moeite naar je werk, eigenlijk heb je geen zin om te gaan. Je begint aan je werk, maar er komt weinig uit je handen, je hebt geen overzicht meer. Eindelijk pauze, even rust denk je, maar dan komt je collega die je de oren van je hoofd praat. Eigenlijk gaat alles wat ze vertelt langs je heen, je kunt je moeizaam concentreren. Je gaat weer aan het werk, de megastapel post openen, dan komt ook nog het zoveelste mailtje binnen en de telefoon gaat. Je voelt het bloed door je lijf gieren en ieder moment kun je uit je slof schieten. Spreekwoordelijk staat het emmertje op het punt om over te lopen. Een druppeltje erbij en je geeft zomaar iemand een sneer, flinke veeg uit de pan of barst in huilen uit.
Andere signalen dat je emmertje bijna overloopt
- besluiteloos
- moeite met ontspannen
- geen overzicht hebben
- somber, depressief
- opgejaagd voelen
- futloos
- darmklachten
- obstipatie
- laag libido
- slaapprobleem
- stemmingswisselingen
- angstig, paniekerig
- hoofdpijn
- vergeetachtig
Stress en burn-out
Als je op dit moment een stresskip bent en moeilijk kunt ontspannen, of als je de indruk hebt dat je zenuwstelsel al behoorlijk overprikkeld is, dan is het tijd om over te gaan tot actie. Langdurige overmatige stress kan namelijk leiden tot een burn-out. Ik help je graag met de juiste voeding en aanvullende supplementen om je lichaam weer wat rust te geven voordat het te laat is.